پدر ذره خدا: در اهدای جایزه نوبل فیزیک بی‌انصافی شد

 پیتر هیگز که امسال به همراه فرانسیس انگلرت برنده جایزه نوبل فیزیک شد، می‌گوید که همکار انگلیسیش، تام کیبل هم باید سهمی از جایزه نوبل فیزیک امسال می‌برد.
مجید جویا: پیتر هیگز، پدر نظریه بورون هیگز (که در رسانه‌ها به "ذره خدا" مشهور شده) ادعا کرده است که هیئت بررسی جایزه نوبل، که جایزه نوبل فیزیک امسال را به او و فرانسیس انگلرت داده‌اند، یک دانشمند دیگر انگلیسی را از قلم انداخته‌اند.
پیتر هیگز و فرانسیس انگلرت (دانشمند بلژیکی) به خاطر پیشنهاد مکانیسم جرم‌دار شدن ذرات به طور مشترک برنده این جایزه شدند. تئوری آنها پس از نیم قرن با کشف بوزون هیگز در آزمایشگاه سرن در سال گذشته تایید شد.

 

در تازه‌ترین واکنش به این جایزه، هیگز در گفتگویی با دیلی تلگراف گفته که تام کیبل، فیزیک‌دان امپریال‌کالج لندن هم که با گروه سومی بر روی این نظریه کار می‌کرد، می‌بایست در زمره برندگان این جایزه معرفی‌ می‌شد و این باعث شرم‌ساری است که کار کیبل با دو همکار آمریکایی‌اش، که تنها چند ماه پس از مقاله هیگز و اینگلرت منتشر شده بود، از قلم انداخته شود.

ماه گذشته و در زمان معرفی برندگان جایزه نوبل، کمیته بررسی جایزه نوبل فیزیک با تصمیمی سخت مواجه شده بود، زیرا شش دانشمند در ارائه این نظریه، که توضیح می‌دهد ذرات بنیادی جرم خود را چگونه به دست آورده‌اند، سهم داشته‌اند.

 

 

دلیل انتخاب هیگز و انگلرت این بود که آنها اولین کسانی بودند که کارشان را در سال 1964/1343 منتشر کرده بودند، البته نفر سومی هم بود، رابرت براوت همکار انگلرت که با توجه به مرگش در سال 2011/1390 نمی‌شد او را هم در این جایزه سهیم کرد.

در همان زمان، کیبل هم به همراه دو دانشمند امریکایی به نام‌های کارل هاگن و جرالد گارالنیک، در قالب گروه سومی بر روی این نظریه کار می‌کردند، که مقاله آنها تنها چند ماه دیرتر از دو گروه اول منتشر شد.

 

 

طبق قوانین بنیاد نوبل، این جایزه می‌تواند حداکثر بین سه نفر به اشتراک گذاشته شود و به همین دلیل امکان افزودن نام کیبل، هاگن و گارالنیک به دو نفر اول وجود نداشت.

اما هیگز می‌گوید که کیبل کارهای مستقل ارزشمند دیگری را انجام داده بود، منجمله مقاله‌‌ای در سال 1967/1346 که او را پیش‌تر از همکاران امریکاییش، شایسته این جایزه قرار می‌دهد.

 

 

هیگز در سخنرانی اخیر خود در لندن گفته است: «خیلی‌ها نمی‌دانند که در سال 1964/1343، 6 نفر مقاله‌هایی در این مورد ارائه کرده بودند. به دلیل مرگ رابرت براوت در دو سال پیش، یک جای خالی وجود داشت. کاری که کمیته نوبل کرد این بود که از میان سه نفر (که مقاله خود را زودتر منتشر کرده بودند)، به دوتایی که زنده مانده بودند، جایزه داد. اما بحث من پیش از اعلام جوایز این بود که اگر آنها قرار است به سه نفر جایزه دهند، باید تام کیبل را برای آنچه در سال 1967/1346 نوشته بود، انتخاب کنند، نه به عنوان بخشی از مقاله سه نفره آنها (کار کیبل، هاگن و گارالینک در سال 1964)، و به نظر من، حذف او فقط به این دلیل، باعث شرمساری است».

 

اوایل سال جاری و قبل از اعطای جایزه نوبل، پروفسور هاگن گفته بود که امیدوار است جایزه نوبل تنها به هیگز و انگلرت نرسد، زیرا نادیده گرفتن ارزش کار گروه او است. او گفت: «من نیازی به جایزه نوبل ندارم، خوشحالم که بدون گرفتن نوبل می‌میرم و اعتراضی هم ندارم، اما به شرطی که سوئدی‌ها هر کاری‌ نکنند که کار ما را کم ارزش‌تر از دیگری جلوه دهند».

 

 

نوبل علیه تجربی‌کاران ؟

رولف- دیتر هوئر، مدیرکل سرن که رهبری عملیات شکار بوزون هیگز را بر عهده داشت، می‌گوید وقت آن رسیده که بنیاد نوبل قانون تنها سه نفر برای یک جایزه نوبل را تغییر دهد.

به گفته او این قانون متعلق به دوران گذشته است که در آن، دانشمندان کشفیات خود را به تنهایی یا با گروه‌های کوچک انجام می‌دادند، اما همکاری‌های گسترده دانشمندان از سراسر جهان، در دانش نوین اجتناب ناپذیر است.

این قانون همچنین علیه دانشمندان تجربی است، مانند آنهایی که در شتاب دهنده بزرگ هاردونی سرن کار می‌کنند و تمام زندگی خود را وقف رد یا اثبات ایده‌های نظریه‌پردازانی چون هیگز می‌کنند.

او می‌گوید: «فکر می کنم که آنها باید درباره تغییر قوانین فکر کنند. این روزها هزاران نفر با یکدیگر کار می‌کنند، شاید کنار هم نباشند، ولی از راه دور با یکدیگر همکاری می‌کنند، بنابراین به باور من جدا کردن یکی از بین تک تک افراد و کارهای گروهی مشکل و مشکل‌تر می‌شود».

او اذعان دارد که اعطای جایزه‌ها به گروه‌های بزرگ، می‌تواند علاقه عمومی را به این جایزه بکاهد و این معضل بزرگی است. خصوصا چون این جایزه در تاریخ، وجه ممیزه نوابغی چون اینشتین بوده است.

او می‌گوید: «این دقیقا یک مشکل است، مردم دوست دارند یک هویت را ببینند، شما نیاز دارید که چهره‌ها را ببینید، درست است که امروزه مردم در مورد سرن صحبت می‌کنند، اما باز هنوز دلشان می‌خواهد که یک چهره را ببینند. من فکر می‌کنم که باید در این مورد تجدید نظر شود».